Bioloog Freek Vonk en zijn onderzoeksteam hebben een nieuwe slangensoort ontdekt: de groene anaconda. Tot op heden werd gedacht dat er slechts één soort anaconda bestond. Deze wurgslang is zo krachtig dat hij in staat is om een jaguar of zelfs een mens te doden.
De ontdekte slang is niet giftig. “Dit is de grootste wurgslang ter wereld” meldt Freek Vonk aan NU.nl. “Ze jagen op prooien zoals tapirs en jaguars en zijn groot en sterk genoeg om een mens te verstikken, doden en op te eten.” Hoewel er weinig bekende gevallen zijn van anaconda’s die mensen doden, komt dit vooral voor bij pythons in Azië. “Anaconda’s zijn echter ook in staat tot dit soort aanvallen, maar ze leven voornamelijk geïsoleerd in donkere gebieden in de Amazone” voegt Vonk toe. Daar komen ze maar zelden mensen tegen.
De anaconda staat bekend als een reusachtige slang en is de grootste slangensoort ter wereld. Met een gewicht van ruim 200 kilo en een lengte tot 8 meter is het een indrukwekkend dier. De recent ontdekte groene anaconda bevindt zich voornamelijk in het noordelijke gebied, waaronder Venezuela en Suriname. Lange tijd werd aangenomen dat het om dezelfde soort ging, omdat de slangen er vrijwel identiek uitzien.
Echter, uit vergelijkend DNA-onderzoek is nu gebleken dat ze genetisch gezien 5,5 procent van elkaar verschillen. Ter vergelijking: het genetische verschil tussen mensen en chimpansees bedraagt 2 procent. Dit betekent dat het verschil tussen de twee slangensoorten aanzienlijk groter is. De exacte oorzaak van dit verschil is nog niet duidelijk. “Vervolgonderzoek zal dit moeten uitwijzen” aldus Vonk.
Beschermen begint met herkennen
“Het herkennen van een soort is essentieel voor de bescherming ervan, zoals het gezegde luidt: ‘Je kunt niet beschermen wat je niet herkent‘” benadrukt Vonk. Het recente onderzoek naar de nieuw ontdekte soort is van groot belang voor het beschermen van deze anaconda. Vonk legt uit: “Taxonomie, de wetenschap die nieuwe soorten beschrijft, vormt de basis van biodiversiteitsonderzoek. Het is moeilijk om te pleiten voor bescherming als je niet weet wat je beschermt of herkent.“
Een geclassificeerde nieuwe soort maakt het mogelijk gericht te kijken naar de behoeften voor overleving en bescherming. Vonk wijst erop dat de International Union for Conservation of Nature (IUCN), die de wereldwijde lijst van beschermde diersoorten beheert, de anaconda momenteel als ‘Niet bedreigd’ classificeert. Deze ontdekking kan echter de gevolgen hebben voor deze classificatie, mogelijk waardoor de nieuwe slangensoort beter beschermd kan worden.
De ontdekking kwam niet zonder moeite tot stand. “Veertien collega’s uit negen verschillende landen zijn hier al jaren mee bezig” aldus Vonk. Het onderzoeksteam verzamelde 78 DNA-monsters van wilde slangen, vergeleek dit materiaal met DNA uit negen verschillende landen, inclusief slangen-DNA in het Naturalis in Leiden. Op basis van dit grondige genetische onderzoek kwam de nieuwe soort aan het licht, een proces dat jaren in beslag nam.
